ทำความรู้จักกับ นกไต่ไม้ใหญ่ Giant Nuthatch นกที่ใกล้สูญพันธุ์ของโลก
ทำความรู้จักกับ นกไต่ไม้ใหญ่ Giant Nuthatch นกที่ใกล้สูญพันธุ์ของโลก อาศัยอยู่ทางตอนเหนือของไทย
นกไต่ไม้ใหญ่" นกขนาดเล็กที่มีเขตการกระจายพันธุ์ในตอนใต้ของจีน ตะวันออกของเมียนมา และ ทางตอนเหนือของไทย มีสถานภาพเป็นสัตว์ป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered Species: EN) ตามเกณฑ์ของ IUCN ปัจจุบันประชากรนกไต่ไม้ใหญ่ทั่วโลก มีน้อยกว่า 2,500 ตัว เพราะสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัย โดยเฉพาะป่าสนผสมดิบเขา จากการทําไร่เลื่อนลอยและการทําไม้
ทั้งนี้เพื่อการวางแผนการอนุรักษ์นกชนิดนี้ ดร.ดาภะวัลย์ คำขา และคณะจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี จึงได้ประเมินประชากรของนกไต่ไม้ใหญ่ในพื้นที่อนุรักษ์ 6 แห่ง ในจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นที่ที่พบนกไต่ไม้ใหญ่ในช่วงเวลา 40 ปี ที่ผ่านมา ได้แก่
1. อุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดัง
2. อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก 3. อุทยานแห่งชาติผาแดง
4. เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว 5. เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา-แม่และ และ
6. เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า น้ำปาย รวมถึงพื้นที่หน่วยจัดการต้นนํ้าและสถานีเกษตรหลวงอ่างขาง
จากการสํารวจพบนกรวม 211 ชนิด และประเมินประชากรของนกไต่ไม้ใหญ่ในไทยได้ ประมาณ 578 ตัว ซึ่งอ้างอิงตามขนาดพื้นที่ถิ่นอาศัยที่เหมาะสมที่เหลืออยู่ประมาณ 156 ตร.กม. หรือมีความหนาแน่นอยู่ที่ 3.7 ตัว/ตร.กม. ที่ระดับความสูง 1,166-1,951 เมตร มีลักษณะเด่นของพื้นที่ถิ่นอาศัยที่เหมาะสม คือ ป่าสนสามใบ (Pinus kesiya) ทั้งที่เป็นป่าสนสามใบดั้งเดิมและป่าสนสามใบปลูกที่มีอายุมากกว่า 30 ปี ที่มีลำต้นขนาดใหญ่และมีเรือนยอดค่อนข้างเปิด โดยอาจจะมีต้นไม้พื้นเมืองขนาดใหญ่ปะปนอยู่
แม้ว่าประชากรนกไต่ไม้ใหญ่ในไทยจะมีขนาดเล็กแต่มีความมั่นคงและปลอดภัยจากการคุกคามมากกว่าประชากรที่อยู่ในเมียนมาและจีน เนื่องจากพื้นที่อาศัยที่เหมาะสมของนกไต่ไม้ใหญ่ในไทย ส่วนใหญ่ (>95%) อยู่ในพื้นที่อนุรักษ์ที่มีการป้องกันรักษาเป็นอย่างดี
